MR (Emar) Nedir? MRI ile Hangi Beyin Hastalıkları Teşhis Edilir?
MR (manyetik rezonans), zarar verici radyasyon kullanılmadan, canlı vücuduna elektromanyetik dalgalar göndererek üç boyutlu detaylı anatomik görüntüler üreten teknolojik yöntemdir. MRI şeklinde de yazılabilir. Hastalık teşhisi, tanı ve tedavi takibi için sıklıkla kullanılır. MRI cihazları, vücuttaki yumuşak dokularda teşhis yapmak için kullanılır.
MRI Cihazı Nasıl Çalışır?
MR cihazlarında, vücuttaki protonları, hizalamaya zorlayan ve güçlü bir manyetik alan üreten mıknatıslara sahiptir. Cihaz çalıştırıldığında bu güçlü mıknatıslar sayesinde oluşan radyo frekans akımı, hastadan geçtiğinde, protonlar uyarılır ve manyetik alanın çekilmesine karşı gerilirler. Oluşan manyetik alandan dolayı protonlar tarafından enerji yayılması meydana gelir. Meydana gelen bu enerjiyi MR sensörleri algılar ve verilen görüntüye dökülür.
MRI Cihazları Hangi Amaçla Kullanılır?
MR cihazları, vücudun kemiksiz kısımlarını veya yumuşak dokularını görüntülemeye özellikle uygundur. Bilgisayarlı tomografiden (BT) farklıdırlar. Çünkü bunlar röntgen ışınlarının zararlı iyonlaştırıcı radyasyonunu kullanmazlar. Beyin, omurilik ve sinirlerin yanı sıra kaslar, bağlar ve tendonlar MR cihazları ile normal röntgen ve bilgisayarlı tomografiden çok daha net görülebilir. Bu nedenle MR sıklıkla diz ve omuz yaralanmalarını görüntülemede kullanılır.
MRI cihazları beyinde, beyaz madde ve gri madde arasında ayrım yapabilir ve anevrizma ile tümörleri teşhis etmek için de kullanılabilir. MRI cihazları, x-ışınları veya başka radyasyon kullanmadığından, özellikle beyinde tanı veya tedavi için sıklıkla kullanılır. Bununla birlikte, MRI ile görüntüleme, röntgen görüntüleme veya BT taramasından (Bilgisayarlı tomografi) daha pahalıdır.
Fonksiyonel Manyetik Rezonans Görüntüleme (fMRI) Nedir?
Fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI), beyin aktivitesinde meydana gelen kan akışındaki küçük değişiklikleri ölçer. Beynin fonksiyonel anatomisini incelemek, (beynin hangi kısımlarının kritik fonksiyonlarla uğraştığını belirlemek), inme veya diğer hastalıkların etkilerini değerlendirmek veya beyin tedavisini yönlendirmek için kullanılabilir. fMRI, diğer görüntüleme teknikleriyle bulunamayan beyindeki anormallikleri saptayabilir.
MRI ile Hangi Hastalıklar Teşhis Edilir?
Manyetik rezonans yöntemi, normal, hastalıklı veya yaralı bir beynin nasıl çalıştığını, gerekiyor ise ameliyatın potansiyel risklerini veya beynin diğer invazif tedavilerini değerlendirmek için tercih edilen bir tanı yöntemidir.
Bu işlem ile beyindeki şu hastalıklar teşhis edilebilir:
- İnme, travma veya dejeneratif hastalıklar (Alzheimer gibi) bu yöntem ile belirlenebilir. Ayrıca bu hastalıkların beyin fonksiyonlarına etkileri değerlendirilebilir.
- Beynin hangi kısmında düşünce, konuşma, hareket ve duyum gibi kritik işlevleri ele aldığı görülerek beynin haritası çıkartılabilir.
- Varsa beyin tümörleri bu yöntem ile belirlenebilir. Ayrıca beyin tümörlerinin büyümesi izlenebilir.
- Beynin fonksiyonel anatomisi incelenebilir.
- Beyin için cerrahi tedavi, radyasyon tedavisi veya diğer invaziv tedavilerin planlanmasını yönlendirir.
MRI İşlemlerinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Manyetik rezonans işleminden önce doktorunuza varsa sağlık sorununuzu, ameliyat olup olmadığınız ve ya alerjinizin olup olmadığını ve hamile kalma olasılığınız olup olmadığını söyleyin. Manyetik alan zararlı değildir. Ancak bazı tıbbi cihazların arızalanmasına neden olabilir.
- Çoğu ortopedik implantın cihazlar için riski yoktur. Ancak vücudunuzda herhangi bir cihazınız veya metal implantınız varsa, her zaman teknisyene söylemelisiniz. İşlem öncesi yeme ve içme ile ilgili kurallar tesisler arasında değişmektedir.
- Aksi söylenmedikçe, normal ilaçlarınızı her zamanki gibi alın ve kafeinli içecekler (özellikle kahve) içmek için tipik alışkanlıklarınızı sürdürmeye çalışın. Örneğin, normalde her sabah kahve içiyorsanız, işlem gününüzün olduğu sabah ta kahve içmeye çalışın. Nadiren kahve içer iseniz, işlem gününde kahveden kaçınmaya çalışın.
- Rahat kıyafetler giyin. Çünkü işlemler 45 dakika – 1 saat kadar sürmektedir.
- Klostrofobi veya anksiyeteniz varsa, işleme girmeden önce doktorunuzdan hafif bir yatıştırıcı isteyebilirsiniz.