Hiyeroglif Aydınlatan Bilgi Sitesi
Fehmi Koru*
Ülkemizde her gün yeni bir ‘tarihi rekor’ kırılıyor. Varılan her karar, atılan her adım, mevzuyu ele alanların ağzında ‘tarihi’ sıfatıyla anılıyor.
Dün iki ‘tarihi rekor’ birden kırıldı.
Rekorların birincisi, ‘beklenenin fevkinde’ diye evvelden ilan edildiği üzere gerçekleşen ‘asgari ücret’ konusunda yaşandı. Muhalefetin “4000 TL’den aşağı olmamalı” dediği ve o denli olmasını beklemediği ‘asgari ücret’, mevzunun sahibi olan kurulun toplantısına sürpriz biçimde katılan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından 4253 TL olarak ilan edildi.
Muhalefeti boşa düşürdü iktidar.
Taban fiyata dün ilan edildiği üzere yüzde 50 oranında yüksek artırım sahiden de bir birincidir.
Bu bir minimum fiyatlar rekoru sayılabilir.
Düne ilişkin öbür ‘tarihi rekor’ sıfatını muhaliflerin ağzından işittik: Dün Merkez Bankası’nın faizi 100 puan daha indirmesinin akabinde dolar 15.80 TL’ye çıkıverdi.
Paramızdan altı sıfırın silindiği 2005 yılının birinci gününden bu yana dolar ikili sayıları birinci sefer bir-iki ay evvel görmüştü; 15.80 TL’lik dolar bu ayın da bütün ayların da ‘tarihi rekoru’…
Çalışanların yüzünü güldüren taban fiyattaki ‘tarihi rekor’ olmasaydı, Merkez Bankası’nın aldığı karara reaksiyon daha mı şiddetli olurdu, bunu bilemeyeceğiz. Lakin uzmanlar ‘dolarizasyon’ da denilen TL’den kaçışın durmayacağı kanaatindeler. Çalışanların eline yüzde 50 artışlı taban fiyat geçtiğinde, o parayı alanlar da dolara koşarlarsa, TL’nin birkaç aydır çabucak her gün yaşattığı ‘tarihi rekorlar’ önümüzdeki periyotta de devam edebilir.
Yeni fiyatın ele geçtiği ayın enflasyonu da ülkemize enflasyonda yeni bir ‘tarihi rekor’ yaşatabilir.
Elbette beklenenin fevkinde yapılan artırım minimum fiyatla sonlu kalmayacaktır. Fiyatlar ve maaşların bütünü ona nazaran tekrar düzenleneceği üzere, emekliler başta olmak üzere devletten maaş alan herkes benzeri ikramlar bekleyecektir.
Kısa müddet sonra yüzlerin güldüğü bir ülkeye dönebiliriz.
Fiyatlı ve maaşlı kısmın öbür ögeleri da artırımlarla sevindirilir, kâfi çalışma gününe sahip oldukları halde yaşları genç olduğu için ‘emeklilikte yaşa takılanlar’ (EYT) zümresinden olanlar ile kimi misyon alanlarına tanınan 3600 ek göstergenin kendilerine de genişletileceği muştusu verilen daha geniş kitle de beklediklerine kavuşturulursa gülen yüzlerin sayısı daha da artacaktır.
Ne hoş değil mi?
Hoş olmasına hoş de, bu işlerden anlayanlar, alınan ve alınması beklenen fiyat ve maaşlara yapılan artırımların ekonomik istikametinden çok siyasi sonuçlarına daha fazla ilgi gösteriyorlar.
“Ekonomide yaşanan ezalar bu kadar besbelli iken nasıl oldu da hükümet aniden cömertleşiverdi?” sorusuna yanıt aranıyor.
“Bayram değil seyran değil eniştem beni niçin öptü?” meselesi…
Niçin sahiden?
Kimse kimseyi aldatmaya kalkmasın: Yüksek enflasyonlu ortamlarda, hayat pahalılığı almış başını gitmiş ve bu durum her gün kendini değişik biçimlerde aşikâr etmekteyken, çalışanlar ile fiyatlı ve maaşlı kesite yansıyacak gelir artışının getireceği rahatlık uzun mühlete yayılamaz. Birkaç aylık bir rahatlık ve onun getireceği sevincin, hayatın kıymetli gerçekleriyle karşılaşılınca, yerini bugünkünden farksız bir homurtuya bırakması kaçınılmaz.
Sevincin ömrünün birkaç ayla hudutlu olacağını söylüyor iktisat uzmanları…
O vakit?
İkramlar seçimin tarihinin erkene alınacağının habercisi olarak görülüyor.
Erken seçimin kaçınılmazlığını aylardan beri savunuyorum. Bahis ne vakit açılsa iktidarın paydaşları olan AK Parti ile MHP’nin tesirli ve yetkili ağızları, en sert sözlerle, “Asla bu türlü bir şey olmayacak, seçim vaktinde, 2023 yılı Haziran ayında yapılacak” cümlesini tekrarlıyorlar.
Hakaretlerin bini bir para.
Kelamlarından geri adım manasına gelecek bir sapma olursa yeniden de kimse şaşırmayacaktır.
Birinci kere yaşanmayacağı için olduğu kadar, kurallar da bunu zorladığı için…
“Hadi gelin, seçime gidelim, kozlarımızı sandıkta paylaşalım, kararı vatandaşlar versin” meydan okumasına muhalefet “Hayır” diyebilir mi?
Sanmıyorum.
O denli bir meydan okumadan iki ay sonra sandık başına gidilebilir.
Yani?
Yaza bile varmadan. Nisan yahut Mayıs üzere.
Bu türlü bir gelişmeyi ikramların muhataplarında meydana getireceği sevincin derecesi belirleyecektir.
Çok bir sevinç ülkeyi seçimle karşılaştıracak bir dönemecin başlangıcı olabilir.
Fiyatlar ve maaşlardaki düzgünleştirmeye, daima ertelenen 3600 ek göstergeyi bekleyenlerin ve yaşları müsait olmadığı için hak kazandıkları halde emekli olamayanların isteklerinin yerine gelmesine karşın, enflasyonun dayatacağı kaidelerin acımasızlığı sevinçlerin tesir ömrünü kısaltırsa, seçim yine vaktine bırakılabilir.
Şu anda her iki ihtimal yüzde 50 bedelinde.
Hangi ihtimal ağır basabilir?
Vaktinde seçim mi, erken seçim mi?
İktisadın çarklarının çoktandır zıt çalışması yüzünden rahatlamanın kolay kolay sağlanamayacağı ve ilan edilen ikramların da katkısıyla kurallar ileride daha da ağırlaşabileceği için, vaktinde seçim, iktidar cephesine siyaseten önemli bir mağlubiyete mal olabilir.
Buna karşılık, meydan okuyarak ve muhalefeti zorlayarak alınacak bir erken seçim kararı, iktidar cephesine, hudutlu da kalsa, hayat öpücüğü yerine geçebilir.
Yapılacak erken seçimde iktidarın paydaşları yenilseler bile, bu hezimet, alternatifi olan vaktinde yapılacak seçimdeki kadar yok edici bir yenilgi olmayabilir.
Tarihi rekorların kırıldığı bir ülkeyiz artık ve dünden itibaren dikkatlerimizi siyaset üzerinde ağırlaştırabiliriz.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.