Hiyeroglif Aydınlatan Bilgi Sitesi
CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca tarafından hazırlanan “Cezaevlerinde Sıhhate Erişim Raporu”na nazaran, cezaevlerinde her 100 yer için 127 kişi düşmektedir.
Türkiye’nin cezaevi yoğunluğunda Avrupa birincisi olduğunu vurgulanan raporda kapasitenin çok üstüne çıkıldığı vurgulandı. Raporda şu sayılar sıralandı:
“Türkiye’nin genel cezaevi kapasitesi 233 bin 194 kişidir.
-Cezaevinde bulunan 297 bin 19 kişi, kapasite ile orantılandığında her 100 yer için 127 kişi düşmektedir. Türkiye bu oranla da Avrupa Kurulu üye ülkeleri ortasında cezaevi yoğunluğunda birinci sıradadır.”
Sıhhat sıkıntıları
“Cezaevlerinde en çok karşılaşılan sıhhat sıkıntıları ortasında endokrin rahatsızlıkları, nörolojik sistem bozuklukları, kas-eklem sıkıntıları, ürogenital sistem rahatsızlıkları ve teneffüs sistemi rahatsızlıkları gelmektedir” denilen raporda şunlara dikkat çekildi: “Sağlık sorunu ile ilgili tedavi almak isteyen tutuklu/hükümlülerin doktora gidebilmesi konusunda sıhhat eğitimi almamış cezaevi yönetimcilerinin karar veriyor olması başlı başına bir problemdir. Birinci derece sıhhat hizmeti alan bir tutuklu/hükümlü kendisine uygulanan tedavinin yanlış yahut yetersiz olduğunu düşünse dahi tek yapabildiği birinci derecede tedavi olduğu tıpkı hekim ile görüşmektir.”
Raporda 2021’de 12 tutuklu yahut mahkumun cezaevinde hayatına son verdiği aktarılırken şunlar denildi: “Fiziksel tesirini gösteren hastalıkların yanı sıra ruhsal rahatsızlıkların gereken kıymeti görmediği de ortadadır. Cezaevinde de tutuklu ve mahkumlar ile bir ortada olan cezaevi çalışanının, ruhsal rahatsızlıklarla ilgili kolay bir eğitimden geçmeleri ve bu doğrultuda şahısları izleyip kıymetlendirerek; ruhsal rahatsızlığı olanları yahut intihara meyilli olanları tespit edebilecekler ve şahıslar böylelikle ruhsal tedavi imkanına ulaşabilecektir.”
Tabip seçme talihi
Raporun sonuç metninde ise şu tabirler kullanıldı: “Adalet Bakanlığı’nın, cezaevlerindeki sıhhat şartları manasında istatistik tutmadığı, kaç hasta olduğu kaçının tedaviye erişebildiği istikametinde aktif çalışma yürütülmediği anlaşılmaktadır. Sivil toplum örgütleri açısından da faaliyet yürütmenin sıkıntı olduğu cezaevlerinde bu ve gibisi hak ihlallerinin tespiti epey zordur. Ayrıyeten ikinci yahut üçüncü derece sıhhat hizmetlerine yönlendirilmiş tutuklu ve mahkumların tabibini seçme talihi tanınması ve/veya öbür tabiplerden fikir almasına imkan sağlanması; anayasal ve milletlerarası prensipler doğrultusunda yapılmış uygulamalar olacaktır.”