Hiyeroglif Aydınlatan Bilgi Sitesi
6 farklı ülkede gerçekleştirilen ‘Türk Dünyası Üniversite Gençliğinin Gözünden Aile ve Evlilik’ araştırmasına nazaran Türkiye’de gençlerin yüzde 69,6’sı ‘aşk evliliğini’ tercih ediyor.
Araştırmaya nazaran yüzde 55’i evlilikten korkmadığını belirtirken, gençlerin yarısından fazlası evleneceği kişinin birebir dinden olmasını istiyor.
Sputnik’in haberine nazaran Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan ve Rusya Federasyonu’na bağlı Başkurdistan Cumhuriyeti’nde yaşayan üniversite öğrencilerini kapsayan ‘Türk Dünyası Üniversite Gençliğinin Gözünden Aile ve Evlilik’ başlıklı bir araştırma gerçekleştirildi. Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Kısmı öncülüğünde yapılan ve 7 bin 66 üniversite öğrencisi gencin iştirak sağladığı araştırmada farklı coğrafyalarında yaşayan gençlerin evlilik kurumuna ve aileye ait bakış açılarını anlamak amaçlandı.
Türk gençlerinin yüzde 70’i ‘aşk evliliğini’ tercih ediyor
‘Aşk evliliği mi, mantık evliliği mi tercih edersiniz’ halindeki soruya yüzde 67,1 oranında genç, ‘aşk evliliği’ yanıtını verirken, ‘mantık evliliği’ istediğini belirtenlerin oranı yüzde 20,5 oldu. Hiç evlenmek istemediğini bildirenlerin oranı ise yüzde 12,4 olarak belirlendi. Yüklü oran sırasıyla aşk evliliğine Türkiye yüzde 69,6, Kırgızistan yüzde 86,8, Başkurdistan yüzde 83,7, Kazakistan yüzde 83,5, Özbekistan yüzde 82,8, Azerbaycan yüzde 54,1 olarak tıpkı yanıtı verdi.
Mantık evliliğinden yana olan gençlerin karşılıkları ise Türkiye yüzde 15,9, Azerbaycan yüzde 26,4, Özbekistan yüzde 9,1, Kırgızistan yüzde 5,8, Kazakistan yüzde 3,1, Başkurdistan yüzde 2,9 oranıyla araştırma datalarına yansıdı.
En çok Kazak gençleri ‘evlenmeyi düşünmüyor’
Araştırmanın sonuçlarına nazaran ‘evlenmeyi düşünmüyorum’ diyen gençlerin, yüzde 15.5 oranla en yüksek Kazakistan’da olduğu görüldü. Sırasıyla yüzde 12,4 ile Türkiye, yüzde 11,3 ile Başkurdistan, yüzde 9,2 ile Azerbaycan, yüzde 4,3 ile Kırgızistan ve yüzde 3,9 ile Özbekistan takip etti. Evlenmeyi düşünmeyenlerin yüzden 55,9’u bayanken, yüzde 44,1’i erkek.
Gençlerin neredeyse yüzde 55’i evlilikten ‘korkmuyor’
‘Evlilik sizi korkutuyor mu’ sorusuna yüzde 31,7 oranında genç ‘korkutuyor’ karşılığı verirken yüzde 54,6 ‘korkutmuyor’ formunda yanıtladı. ‘Düşünmedim’ diyenler yüzde 13,7 orana sahip. Evliliğin korkuttuğunu söz eden gençlerin ülke bazlı oranları incelendiğinde; Azerbaycan yüzde 39,1, Türkiye yüzde 36,9 ve Kırgızistan yüzde 35,7 oranla birbirini takip etti.
Araştırma sonuçlarına nazaran, Türkiye’de bayanların ülkü evlilik yaşı yüzde 51,6 oranla 24-26 yaş aralığı olarak öne çıkarken, erkekler için yüzde 36 oranla 27-29 yaş aralığında olduğu belirlendi.
Ailesinin karşı çıktığı biriyle evlenip evlenmeyecekleri sorulduğunda ‘evlenmem’ diyenlerin oranı yüzde 63,5’ken, ‘evlenirim’ diyenlerin oranı ise yüzde 34 oldu.
İştirakçilerin yüzde 30’u ‘tek çocuk olursa erkek olsun’ yanıtını verdi
‘Sadece 1 çocuk olsa kız mı erkek mi isterdiniz’ formundaki soruya iştirakçiler yüzde 26,1 oranla kız, yüzde 30 oranla erkek çocuk istediklerini belirtti. Fark etmez diyenlerin oranı yüzde 41,8 oldu. Kız çocuk isteyenlerin oranı Azerbaycan’da yüzde 38,9, Türkiye’de yüzde 33, Başkurdistan’da yüzde 16,8, Kazakistan’da yüzde 11, Kırgızistan’da yüzde 7,6 , Özbekistan’da yüzde 8,1 ile bilgilere dâhil oldu. Erkek çocuk isteyenlerin oranı ise Azerbaycan’da yüzde 61, Kırgızistan’da yüzde 37,1, Özbekistan yüzde 32,3, Kazakistan’da yüzde 30,5, Başkurdistan’da yüzde 28,4, Türkiye’de yüzde 21,5 olarak sonuçlara yansıdı.
Gençlerin yarısından fazlası evleneceği kişinin tıpkı dinden olmasını istiyor
İştirakçi gençlerin yüzde 50,6’sı ‘evleneceğim kişinin benimle birebir dinden olması önemli’ derken, yüzde 29,7’sı tıpkı siyasi görüşten olması gerektiğini belirtti. ‘Evleneceğim kişinin sağlıklı olması ve rastgele bulaşıcı hastalığının olmaması önemli’ diyenlerin oranı yüzde 54,4’ken, ‘ekonomik teminat sağlaması önemli’ diyenler ise yüzde 41,7 oranında oldu. ‘Aile sizin için ne söz ediyor’ sorusu üzerine ise iştirakçiler yüzde 15,2 ile itimat, yüzde 13,7’yle fedakarlık, yüzde 12,8 ile memnunluk, yüzde 9,8 ile dayanışma, yüzde 6,5 ile sorumluluk, yüzde 8,3 ile ‘her şey’, yüzde 5,6 ile mesken ve yüzde 5,2 ile aşk yanıtlarını verdi.
Yüzde 39,6’nın görücü yolu evliliği ‘doğru bulmadığı’ araştırmada, akraba evliliğinin de ‘olumsuz olduğunu söyleyenler yüzde 70,4 oranında oldu.
Başkurdistan’da yaşayan gençlerin yüzde 70’inden fazlası evlenmeden birlikte yaşamayı onaylıyor
‘Evlenmeden birlikte yaşamayı onaylıyor musunuz’ sorusuna ‘evet’ diyenlerin oranı yüzde 32,7, ‘hayır’ diyenlerin oranı ise yüzde 50,6 oldu. ‘Fikrim yok” diyenler ise yüzde 16,7 oranla bilgilere yansıdı. Birlikte yaşamayı en çok onaylayanlar ise yüzde 70,1 oranıyla Başkurdistan oldu. Araştırma sonuçlarına nazaran yüzde 41,4 ile Kazakistan, yüzde 32,8 ile Türkiye, yüzde 24,7 ile Kırgızistan, yüzde 22 ile Azerbaycan ve son olarak yüzde 2,6 ile Özbekistan’daki gençler evlenmeden birlikte yaşamayı onaylıyor.
Gençlerin yarısından fazlası krizlerin aile kurma kararını etkileyeceği görüşünde
Sonuçlara nazaran, Türkiye’de yaşayan gençlerin yüzde 77,9’u evlendikten sonra eşinin ailesiyle yaşamaya ‘hayır’ diyor.
‘Krizler (ekonomik, siyasal, salgın) aile kurma kararınızı tesirler mi’ sorusu üzerine, ‘evet etkiler’ diyenlerin oranı yüzde 52,5 oldu. ‘Hayır, etkilemez’ diyenlerin oranı yüzde 25,3 olurken, düşünmediğini belirtenlerin oranı yüzde 21,6 ile bilgilere yansıdı.
Türk gençlerinin yüzde 95’inden fazlası şiddeti boşanma sebebi olarak görüyor
‘Şiddet boşanma sebebi olabilir mi’ sorusuna; yüzde 84,3 oranında genç ‘evet’ yanıtı verirken, yüzde 15,7 ‘hayır’ karşılığını verdi. Türkiye’de yaşayan gençlerin yüzde 95,2’si ‘evet’ derken, Başkurdistan gençlerinin yüzde 94,4’ü ve Azerbaycan gençlerinin yüzde 80,2’si de birebir karşılığı verdi.
“Ailenin ihmal edilmesi insanlığın geleceği için tehlikelidir”
Sonuçların açıklandığı basın toplantısında konuşan Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan “Ailenin ihmal edilmesi insanlığın geleceği için tehlikelidir” diyerek şu tabirleri kullandı:
“Şu anda Fransa, İsveç, Norveç, İngiltere, İzlanda üzere ülkelerde ‘aileye muhtaçlık yok’ şeklinde, önemli bir kültürel değişim yaşanıyor. ‘Aileye ne gerek var’ diye görünüyor. Aile ayak bağı olarak görünüyor. Boşanmalar yüzde 60 oranına çıktığı için ‘yüzde 50’den fazla başarısız olan bir kuruma yatırım yapılmaz. Kısa vadeli bir işe neden yatırım yapayım?’ üslubunda bir algı yaklaşımı var. İsveç, Norveç’te yüzde 56 civarında, İzlanda’da yüzde 69 civarında, Fransa’da yüzde 59 civarında evlilik dışı doğum oranları var. Evlenmeden birlikte yaşıyorlar. Çocukların nüfus kağıtlarına, anne-baba yazılmıyor. Ebeveyn 1, ebeveyn 2 yazılıyor. Bakım konutundaki çocuklarda şu anda anne hissini, anne kavramını arıyorlar. Bakım meskenlerinde anne yerine geçen kişi olmuyor. Fizikî bakımı çok yeterli yapıyorlar, yediriyorlar, içiriyorlar. Lakin çocuğun duygusal muhtaçlıklarını karşılamıyor. Duygusal ihmal yaşayan bir jenerasyon geliyor.”
‘Aşk evlilikte sebep değil, sonuçtur, aşık olup evleniyorlar, sonra boşanıyorlar’
Türk dünyasının üniversite gençliğinin tavrıyla ilgili araştırmalara baktığında aile kıymetlerinin daha korunduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “22-26 yaş ortasının evlilik gayeleri var. Gençlerin bu isteği yüzde 60-70 civarında. Lakin 10 sene sonra bu hassaslık ortaya çıkacak mı bilemiyorum. Burada öbür dikkatimi çeken de evlilikle ilgili yüzde 70 oranında mantık evliliği değil, aşk evliliği yüksek. Aslında aşktan ne anladıklarını da bilmek gerekir. Aşk evlilikte sebep değil, sonuçtur. Âşık olup evleniyorlar. 6 ay- 1 sene sonra boşanıyorlar. Şu anda boşanma salgını var. Bu salgın, çağdaş dünyanın kâbusu, sadakatsizlik. Çok alakalı evlilikler var. Bilhassa ABD’de açık evlilikler teşvik ediliyor. İki tarafta evli ancak iki tarafında sevgilisi var. En çok çocuklar sağlıklı yetişmediği için. Bu 70’li yıllarda inceleme yapıldı açık evlilik konusunda. Bunların yürümediği görüldü” dedi.
“Evlilik dendiğinde başta Instagram’dan paylaşılacak bir grup fotoğraflar var”
İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan yaptığı konuşmada “Sadece Instagram’dan paylaşılacak birtakım düğün fotoğrafları olarak gençlerin başında var. Evlilik dendiği vakit genç kızların ve erkeklerin birçoğu bu halde görüyor. Hâlbuki evlilik çok uzun soluklu, insan ömrünü şekillendiren çok bedelli bir kurum” ifadelerini kullandı.
Toplantıda tıpkı vakitte Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, Milletlerarası Türk Akademisi Lideri Prof. Dr. Darhan Kıdırali, Kazakistan Ulusal İlimler Akademisi İdeoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Serik Seydumanov ve Amenjelov Doğu Kazakistan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Muhtar Tolegen de konuşma gerçekleştirdi. Avrasya Sosyologlar Birliği Lideri Prof. Dr. Gali Galiyev, Amenjelov Doğu Kazakistan Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kuat Rakhimberdin, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nden Prof. Dr. Jıldız Urmanbetova ve Azerbaycan Bakü Devlet Üniversitesi’nden Doç. Dr. Kemale Kahramanova kendi ülkelerindeki sonuçları kıymetlendirdi.