Elektrik ve doğal gazda kademeli tarife tartışması

Hilal Köylü / Ankara

Hükümetin yılbaşından itibaren elektrik piyasasında başlayacak kademeli tarife uygulamasına doğalgaz piyasasını da dahil etme teşebbüsü tartışmalara neden oldu.

Elektrik Piyasası Yasası’nda yapılan değişiklikle elektrikte kademeli fatura uygulaması yeni yılla birlikte devreye girecek. Hükümetin, güç verimliliğini artırmak ve vatandaşları elektrik piyasasındaki maliyet artışlarından korumak için devreye sokacağı uygulamaya ana muhalefet partisi CHP’den sert reaksiyon geldi.

CHP Genel Lider Yardımcısı Ahmet Akın, DW Türkçe’ye hükümetin yalnızca elektrikte değil doğal gazda da bir kademeli faturalandırma sistemini devreye sokmak için yeni yılda yeni bir yasa teklifini meclis gündemine getireceğini hatırlatırken, “Vatandaşlar, artırımlardan korunmuyor. Ya da hükümetin dediği üzere yalnızca kullandığı kadar elektriğin, doğalgazın fiyatını ödemek üzere bir kolaylığa kavuşmuyor” dedi.

“Kademe kademe zam”

Güç Piyasası Düzenleme Heyeti (EPDK) günlük 5 kilowatt saat (kWh) olmak üzere aylık 150 kWh tüketimi birinci kademe olarak duyurdu. Tarifede dört kademe olması bekleniyor. İkinci kademe 200 kWh, üçüncü kademe 250 kWh, dördüncü kademe de 250 kWh’den sonra yapılacak tüketimi kapsıyor.

Dört kişilik bir ailenin bir aylık minimum elektrik tüketiminin 230 kWh olduğu hesabından hareket eden CHP’li Akın şöyle konuştu:

“Kademeli tarifede birinci kademe 150 kWh olarak belirleniyor. Kademeler ortası 50 kWh’lik taban tüketim, direkt üçüncü kademeye taşınıyor. Bu da bize her kademe geçişinde tüketilen ölçü kadar vatandaşa yüzde 10 artırım yapılacağını gösteriyor. Sonrasında da kademe kademe artırım geleceğinin işaretini veriyor. Dört kişilik bir ailenin temel tüketimi olarak kabul ettiğimiz 230 kWh tüketiminin 50 kWh’si yüzde 10 artırımlı, 30 kWh’si de yüzde 21 artırımlı oluyor. Vatandaş her durumda artırımla karşılaşıyor.”

CHP’li Akın, kademe fiyatlarının EPDK tarafından belirlenmesinden sonra ulusal tarifeye yapılacak artırım oranlarının netleşeceğini söylüyor. Akın, “Bizim hesaplarımıza nazaran yeni yılda tüketiciler yüzde 30’dan fazla oranda zamlanmış elektrik faturalarıyla karşılaşacaklar. Burada hükümetin vatandaşa hiçbir kolaylık sağladığı yok” diyor.

Doğal gaza da kademeli tarife yolda

CHP’den gelen tenkitleri AKP idaresi “çarpıtma” olarak pahalandırıyor. DW Türkçe’ye konuşan AKP’li yetkililer “Yeni yılda kim haklıymış herkes görecek. Her getirdiğimiz düzenlemeye bu türlü çarpıtma manalar yüklemek ve kara bir propagandaya dönüştürmek CHP’nin klasik hali. Ciddiye almıyoruz. Vatandaş da kimi ciddiye alacağını biliyor” diyor.

Öte yandan siyasi muhalefetle hükümeti karşı karşıya getiren; yalnızca elektrikteki kademe uygulaması değil. AKP Küme Başkanvekili Mustafa Elitaş, “Villada oturanla, gecekonduda oturanın tıpkı fiyatla doğal gaz tüketimini uygun bulmuyoruz” dedi ve doğalgazda da kademeli tarife öngören yasa teklifini yeni yılın birinci günlerinde meclis gündemine getireceklerini söyledi.

CHP’li Ahmet Akın, doğal gazda kademeli tarife uygulamasının da vatandaşa artırım olarak yansımaması için hükümete ihtarlarda bulundu. Isınma gayeli çalıştırılan bir kombinin minimum aylık tüketiminin 300 metreküp olduğu hesabından yola çıkan Akın, “Doğal gazda birinci kademe 300 metreküpün altında belirlenirse, onun ismi da artırım olur. Biz hesaplarımızı yapmayı sürdürüyoruz. Fakat hükümetin vatandaşa artırımdan öteki bir şey sunmayacağı açık” diye konuştu.

“Anlaşılır değil”

Hükümetin elektrik ve doğal gazda tarife uygulamasının vatandaşa rahatlık ve kolaylık sağlayacağına dair argümanına Tüketici Hakları Derneği de (THD) kuşkuyla yaklaşıyor. THD Lideri Turhan Çakar, “Elektrik fiyatlarındaki kademelendirmenin net olmadığını görüyoruz. Örneğin “150 kWh elektrik tüketen hanelerden bugünkü 1 kWh bedelinin altında bir fiyat, 150- 250 kWh elektrik tüketen abonelerden bugünkü elektrik tarifesi fiyatı uygulaması üzere açık ve anlaşılır bir açıklama yapılmalıdır” diyor.

Çakar, elektrik ve doğal gazın temel ihtiyaçlar olduğuna da dikkat çekiyor. Hükümetin bu gerçeği de dikkate almasını beklediklerinden yana hal aldıklarını anlatan Çakar, “Asgari fiyatın altında geliri olan hanelerin 150 kWh’ye kadar olan elektrik tüketimlerinden ve 12 metreküpe kadar olan doğal gaz tüketimlerinden rastgele bir fiyat alınmamalıdır. Bu tüketim ölçüleri aylıktır. Hükümet bunu görmelidir” daveti yapıyor.