Son tetkik sonuçları, suni adaların ilk örneklerinin 5.600 sene evveline kadar dayandığını meydana çıkardı.
Son incelemeler neticesinde İskoçya’nın çevresindeki ufak adaların natural olmadığı, Neolitik çağda yaşam sürdüren insanlar doğrulusunda iri kaya parçaları, kil ve odunlar kullanılarak yapıldığı meydana çıktı.
Crannog olarak tanınan bu suni adalar, onlarca senedir bilim insanlarının bildiği bir konuydu fakat arkeologlar, crannog’ların 2.800 sene evvelce, Demir Çağı’nda yapıldığını düşünüyordu.
Yeni incelemenin neticelerinde crannog’ların hem düşünülenden daha eski bulunduğu hem de Neolitik çağda yaşam sürdüren insanlar amacıyla gerektiğince mühim yerler oldukları belirleme edildi. Bu bulgunun nedeni olarak da çağdaş dalgıçların bulduğu kırık çömlek parçalar gösterildi.
Araştırmacılar, başlangıçta crannog’ların milattan evvelce 800 senesinde inşa edilip milattan sonra 1700 senesine kadar kullanıldığını düşünse de 1980’li senearda bu adaların çok daha eskiden yapılmış olacağına dair izler meydana çıkmaya başladı. Dahası, 2012 senesinde Kraliyet Deniz Kuvvetleri dalgıcı olan Chris Murray, bu adaların çevresinde çok iyi şekilde muhafaza edilmiş Neolitik çağdan kalma çömlekler buldu ve ulusal müzeyi bu bilgiler ile ilgili bilgilendirdi.
Karbon testlerinin neticesinde iki suni adanın milattan evvelce 3640 ve 3360 seneları arasında yapıldığı bilgi kapasitesi meydana çıktı. Yeryüzünde ve deniz altında oluşturulan tetkiklerin neticesinde paleo bölge katılaşması ve kazıları, bu adaların Neolitik çağdan kalma olduklarını doğruladı.
Arkeologlar şu an amacıyla adada Neolitik yapılarla karşılaşmamış olsa da dalgıçların çoğu Neolitik çömlek parçası bulduğu bildirildi.